مشتاقان و علاقه مندان به بازار های بین المللی، مقاله حاضر در مورد نرخ بهره و تاثیرات بازی بانک های مرکزی با آن، برای تغییر با هدف بهبود شرایط اقتصادی کشورهاست، فهم درست از شرایطی که این بانک ها اقدام به دستکاری نرخ بهره می کنند ضمن ایجاد فرصت های مناسب برای کسب سود به شما درتحلیل و شناسایی در آینده نیز کمک خواهد کرد.
نرخ بهره یکی از مهمترین شاخص هایی است که توسط معامله گران فارکس در تحلیل بنیادین مورد توجه قرار می گیرد. اگر بپذیریم که پول جهان را می چرخاند باید بپذیریم که نرخ بهره نیز پول را به گردش درمی آورد.
برای مثال نرخ بهره بالاتر در آمریکا به نسبت سایر کشورها باعث می شود سرمایه گذاری به دلار جذاب تر باشد.
عایدی از پس انداز بهتر شده و تقاضا برای دلار افزایش می یابد. لذا کشورهای با نرخ بهره بالاتر سرمایه گذاری خارجی بیشتری را جذب می کنند و ارزش نرخ ارزشان در بلند مدت بالاتر می رود.
نرخ بهره چگونه کار می کند؟
اگر اقتصاد رو به نزول باشد و شرکت ها نگران آینده بوده و سرمایه گذاری خود را کاهش بدهند، بانک مرکزی می تواند نرخ بهره خاموش( نرخ بهره بین بانکی) را کاهش دهد که این امر باعث می شود تا بانک های کوچک تر ترغیب به قرض گرفتن از بانک مرکزی شوند(زیرا سود کمتری باید برگردانند). این عمل را نرخ بهره یا ( نرخ رغبت) می نامند. اگر بانک مرکزی نرخ بهره پایه را کاهش دهد این عمل معمولا باعث می شود که بانک های تجاری نیز نرخ بهره خود را کم کنند و قرض گرفتن از آنها ارزان تر تمام شود. و در نتیجه سرمایه گذاری و پرداخت تحریک شده و منجر به رشد اقتصادی می گردد.
کاهش نرخ بهره :
وقتی نرخ بهره کاهش می یابد چه اتفاقاتی می افتد:
1- هزینه کمتر قرض گرفتن
اگر وام ها ارزان تر شوند کسب و کار ها و مصرف کنندگان بیشتر پول خرج می کنند و تنور اقتصاد نیز گرم می شود. کاهش انگیزه نگه داشتن پول در بانک ها کاهش نرخ بهره به معنی کمتر شدن بازده سرمایه گذاری روی پول است لذا مصرف کنندگان و کسب و کارها ترجیح می دهند پول را در جای دیگری خرج کنند تا اینکه در
بانک ذخیره کنند.
2- بازپرداخت کمتر وام مسکن
زمانی که بانک ها به پول ارزان تری دسترسی داشته باشند هزینه وام مسکن را پایین تر می آورند.
3- افزایش قیمت املاک
وقتی افراد بیشتری بتوانند خانه بخرند ، قیمت مسکن بدلیل افزایش تقاضا بالاتر می رود. این باعث ایجاد ثروت بیشتر و بیشتری می شود و این گردش پول برای اقتصاد خوب است
4- کاهش نرخ ارز
برای مثال اگر سوئد نرخ بهره خود را کاهش دهد بتبع نگه داشتن پول در سود جذابیت کمتری خواهد داشت چرا که شما عایدی بهتری از سرمایه خود در جای دیگری خواهید داشت. بنابراین تقاضای کمتری برای کرون سوئد وجود خواهد داشت و ارزش آن کاهش می یابد .سرمایه گذاران پول خود را به جای دیگری انتقال می دهند. سرمایه گذاران بدنبال بیشترین بازده هستند لذا پول خود را به کشورهای دیگر با نرخ بهره بیشتر خواهند برد. صادر کنندگان کشور توان رقابتی بیشتری پیدا می کنند. برای مثال نگاهی می اندازیم به شرکت ساعت سازی سوییسی سواچ (Swatch) اگر فرانک سوییس در برابر یورو قوی تر باشد ، عمده فروشان ساعت در فرانسه برای تهیه این مارک از ساعت و پرداخت بهای آن به فرانک نیاز به یوروی بیشتری دارند. بدلیل ارزش بیشتر فرانک بنگاه های اقتصادی سوییس قدرت رقابتی کمتری پیدا می کنند. آیا می خواهید بخاطر پول گذاشتن در بانک جریمه شوید؟ شاید عجیب باشد ولی چند بانک مرکزی اروپا نرخ های بهره خود را در سال 2015 به زیر صفر کاهش دادند.
دانمارک 0.75-
سوئد 0.25-
سوییس 0.75-
بانک مرکزی اروپا (ECB) در ژوئن 2014 اعلام کرد به منظور ترغیب بانک های محلی به پرداخت وام قصد دارد اقدام به کاهش نرخ بهره نماید. در نتیجه این عمل بانک های جهانی شروع به اجبار مشتریان بزرگ خود که سرمایه یورویی داشتند به پرداخت هزینه های نگهداری پولشان در بانک مرکزی اروپا کردند. دو دلیل عمده وجود داشت که مشتریان مذکور این بازده منفی را بپذیرند. اول اینکه نگه داشتن پول درشت در بانکهای کوچک ریسک بالایی داشت و دوم اینکه انتقال این پول ها به جای دیگر و تبدیل ان به سایر ارزها کار سختی بود و خیلی از این بانک ها در تبادلات ارزی ماهر نبودند. راه دیگر نگه داشتن پول در بالش و جاسازی آن در کفش بود که آنهم خطرات خاص خود را داشت . پس انداز کنندگان یونانی این درس را در بحران 2014 یونان به سختی تجربه کردند. آن ها از ترس ورشکسته بانک ها پولشان را از بانک بیرون کشیدند و سارقین منزل نیز زحمت پول های درآورده از بانک را کشیدند. اقتصاد دانان می گویند نرخ بهره منفی قابل اعمال نیست ولی اتفاق می افتد. اعمال نرخ بهره منفی آخرین حرکت بزرگ قبل از تصمیم بانک مرکزی اروپا جهت تسهیل کمی بمنظور احیای اقتصاد این منطقه بود. نرخ های بهره منفی نشانه ای از نا امیدی است ، و این سیگنال را می دهد که سایر روش سنتی به منظور تقویت اقتصاد با شکست مواجه شده است. نرخ بهره منفی تا کنون در هیچ منطقه ای به بزرگی اتحادیه اروپا بکار گرفته نشده است. کشورهایی نظیر سوییس و دانمارک نرخ بهره خود را به دلیلی متفاوت کاهش دادند. این دو کشور عضو یورو نبودند و به منظور خارج شدن از فشار یورو مجبور به کاهش نرخ بهره شدند( چرا که مجبور به تحمل هزینه های تصمیمات یورو نباشند) از سوی دیگر فرانک سوییس و کرون دانمارک در مقابل یورو با اقبال روبرو شده بودند و تبادلات ارزی احتمالی بالای معامله گران و سرمایه گذاران باعث هرج مرج بزرگی در اقتصادشان می شد.
افزایش نرخ بهره
زمانی که بازارها انتظار افزایش نرخ بهره را دارند ارز هم به استقبال از افزایش می رود. برای مثال زمانیکه فدرال رزرو در اوایل 2015 تصمیم به افزایش نرخ بهره گرفت دلار در مقابل سایر ارزها با اقبال مواجه شد. در این مورد استثنا زمانیست که کشوری نرخ بهره را افزایش دهد تا از سقوط ارز جلوگیری کند. برای مثل در زمان ایجاد بحران بین روسیه و اوکراین بانک مرکزی روسیه نرخ بهره را از %10.5به %17افزایش داد تا از سقوط روبل جلوگیری کند. در واقع همه پول ها از بانک های روسیه داشت خارج می شد و روسیه مجبور بود کاری برای مقابل با این موضوع انجام دهد چه کسی نرخ بهره را کنترل می کند؟
نرخ بهره توسط بانک های مرکزی کنترل می شود لیست ذیل 8 بانک مرکزی تاثیر گذار در بازار است:
بانک فدرال رزرو آمریکا USD
بانک مرکزی اروپا EUR
بانک انگلیس GBP
بانک ژاپن JPY
بانک ملی سوییس CHF
بانک کانادا CAD
رزرو بانک استرالیا AUD
بانک نیوزیلند NZD
زمان بندی نرخ بهره
معامله گران ماهر برای به حداکثر رساندن سود منتظر اعلام ( افزایش یا کاهش) نرخ بهره نمی شوند. شما باید روی نوک قله بنشینید و علائم مرتبط با تغییرات نرخ بهره در کوتاه مدت رو رصد کنید. این را به ذهن بسپارید که وقتی کشوری با نرخ بهره پایین شروع به افزایش نرخ بهره می کند ، این باعث جذب سرمایه گذار می شود حتی اگر این افزایش در نرخ بهره کمتر از نرخ بهره در کشورهای دیگر باشد. سرمایه گذاران با هوش سعی می کنند در کمترین زمان به سمت ارزی بروند که در آینده افزایش نرخ بهره خواهد داشت.